15 April, 2025, Honden training
Heeft je nieuwe puppy scherpe tandjes die regelmatig in je handen, enkels of meubels belanden? Bijtgedrag is een van de meest voorkomende uitdagingen waar nieuwe puppy-eigenaren mee worstelen. In dit artikel leer je waarom puppy’s bijten en hoe je dit gedrag effectief kunt afleren. Met onze zes praktische tips kun je je puppy op een positieve manier leren om het bijten onder controle te houden, zonder dat jullie band beschadigd raakt.
Voordat we ingaan op hoe je je puppy het bijten af kunt leren, is het belangrijk om te begrijpen waarom dit gedrag zo natuurlijk is. Puppy’s verkennen de wereld met hun mond, net zoals mensenbaby’s alles in hun mond stoppen. Dit is volkomen normaal gedrag, maar als je puppy leert om zachtjes met zijn tandjes om te gaan, voorkom je problemen in de toekomst.
Puppy’s bijten om verschillende redenen: om hun omgeving te ontdekken, omdat hun tandjes wisselen (wat ongemak veroorzaakt), en tijdens het spelen met nestgenoten. Door met elkaar te spelen en te bijten (zie ook wanneer mag een pup bij andere honden), leren ze belangrijke lessen over hoe hard ze mogen bijten zonder pijn te veroorzaken.
Het probleem ontstaat wanneer je puppy dit bijtgedrag niet afleert en het meeneemt naar volwassenheid. Een volwassen hond die tijdens het spelen te hard bijt, kan onbedoeld verwondingen veroorzaken. Daarom is het heel belangrijk om je puppy al vroeg bij te brengen waar hij wel en niet in mag bijten, en vooral hoe hard.
De meest belangrijke vaardigheid die je je puppy moet bijbrengen is bijt-inhibitie: het vermogen om de kracht van zijn bijten te controleren. In de natuur leren puppy’s dit van hun nestgenoten - als een puppy te hard bijt tijdens het spelen, piept zijn speelmaatje en stopt met spelen.
Het aanleren van bijt-inhibitie werkt het beste stap voor stap. Begin niet met het volledig afleren van bijten, maar leer je puppy eerst om zachtjes te bijten. Wanneer je met je puppy speelt en hij bijt te hard, zeg dan “AU!” en stop direct met spelen. Trek je hand rustig terug en negeer je puppy voor 10-20 seconden. Als je puppy kalm is, kun je weer verder spelen.
Door steeds zo te reageren op hard bijten, leert je puppy dat zijn bijten pijn doet en dat de leuke speeltijd dan stopt. Na een tijdje kun je steeds minder hard bijten toestaan, tot je puppy leert dat mensenhuid helemaal niet voor tanden is.
Wees geduldig! Dit proces kan weken duren, maar is de basis voor een goed opgevoede hond.
Je pup heeft een natuurlijke behoefte om te bijten en te kauwen. In plaats van dit gedrag volledig te onderdrukken, is het veel slimmer om je puppy te leren waar hij wél op mag kauwen. Zo help je niet alleen bij het afleren van bijten, maar geef je ook aandacht aan wat je puppy nodig heeft.
Zorg voor verschillende soorten kauwspeeltjes met verschillende texturen. Sommige puppy’s houden van zachte, kneedbare speeltjes, terwijl andere liever op harde kauwbotten kauwen. Kijk wat jouw puppy het liefste heeft. Let wel op dat het speelgoed veilig is - de puppy mag er geen stukjes af kunnen bijten die hij kan inslikken.
Wanneer je betrapt jouw puppy op het kauwen aan jouw meubels of handen, zeg dan rustig “nee”, en geef hem direct een eigen speeltje. Beloon hem als hij op zijn eigen speelgoed kauwt. Zo leert hij snel wat wel en niet mag.
Een van de meest voorkomende redenen waarom puppy’s overmatig bijten is simpelweg verveling en teveel energie. Een vermoeide puppy is bijna altijd een brave puppy! Vergeet niet dat jonge honden veel beweging en uitdaging nodig hebben om hun energie kwijt te kunnen.
Plan elke dag meerdere korte speelsessies en loopsessies in. Een goede regel is ongeveer 5 minuten spelen per levensmaand, een paar keer per dag. Varieer tussen rennen achter een bal en eenvoudige trainingsoefeningen of puzzelspeeltjes. Deze mix zorgt ervoor dat je puppy zowel fysiek als mentaal moe wordt.
Onthoud dat puppy’s ook veel rust nodig hebben - een oververmoeide puppy kan juist meer gaan bijten. Jonge honden slapen wel 18-20 uur per dag. Zorg voor een rustige plek waar je puppy kan uitrusten als hij moe is, zoals een bench met een lekker kussen.
Timing is super belangrijk bij het afleren van bijten. Het werkt veel beter om in te grijpen voordat je puppy begint te bijten dan wanneer hij al bezig is. Leer de signalen herkennen die laten zien dat je puppy wil gaan bijten - zoals opwinding, fixeren op je handen of kleine sprongetjes in jouw richting.
Zodra je merkt dat je puppy wil gaan bijten, leid hem dan af met een speeltje. Beweeg het speelgoed enthousiast om zijn aandacht te trekken en beloon hem gelijk als hij liever met het speeltje speelt dan met jouw handen. Zo leert hij dat het speeltje veel leuker is dan jouw vingers of hand.
Als je puppy toch blijft bijten en niets anders lijkt te werken, kun je een korte pauze inlassen. Dit is geen straf, maar je haalt hem even uit de situatie. Zet hem rustig in zijn bench voor 30-60 seconden. Het doel is om de opwinding te stoppen, niet om hem te straffen.
Een grote valkuil bij het afleren van bijten is dat niet iedereen in huis op dezelfde manier reageert. Als één gezinslid speels bijten toestaat terwijl een ander het streng corrigeert, snapt je puppy niet meer wat wel en niet mag. Dit zorgt voor verwarring en het bijten kan erger worden.
Maak daarom goede afspraken met alle gezinsleden over hoe jullie omgaan met het bijtgedrag. Gebruik allemaal dezelfde woorden en reacties. Dit geldt ook voor vrienden die op bezoek komen - vertel hen hoe ze moeten reageren als de puppy probeert te bijten.
Let extra goed op de interactie tussen kinderen en de puppy. Leer kinderen hoe ze rustig moeten blijven als de puppy bijt en hoe ze kunnen weglopen en “speeltijd voorbij” kunnen zeggen. Laat jonge kinderen nooit alleen met een puppy spelen en help hen om het speelgoed te gebruiken in plaats van hun handen.
Het is logisch dat je soms gefrustreerd raakt als jouw puppy blijft bijten, vooral als het pijn doet. Toch werkt straffen zoals boos worden, schreeuwen of de snuit vastpakken juist averechts. Je puppy kan hier bang of wantrouwend van worden, en dat beschadigt jullie band.
Positieve bekrachtiging werkt veel beter en is ook veel fijner voor jullie beide. Dit betekent dat je goed gedrag beloont in plaats van slecht gedrag te straffen. Als je puppy rustig met een speeltje speelt in plaats van in je handen te bijten, geef hem dan een lekker snoepje, enthousiaste lof of een leuk spelletje. Zo leert hij dat spelen met speelgoed veel meer oplevert dan bijten in handen.
Vier de kleine successen. Als je puppy vandaag minder vaak heeft gebeten dan gisteren is dat al vooruitgang! Het afleren van bijten kost tijd, vooral bij puppies die tandjes wisselen. Met consequente, positieve training zal je puppy steeds beter leren wat wel en niet mag.
Wij hebben zelf een toy poedel genaamd G. Hoewel hij nu geen puppy meer is, had hij als jonge hond soms de neiging om uit enthousiasme te bijten. We hebben toen een duidelijke strategie toegepast: zodra hij begon te bijten, liepen we consequent de kamer uit en gaven hem geen aandacht. Door deze aanpak steeds te herhalen, zagen we al binnen enkele dagen verbetering. Het bijten werd steeds minder, en na een paar weken kwam het bijna niet meer voor.
Het succes van deze methode bewijst hoe krachtig consequentie kan zijn. G leerde snel dat bijten betekende dat het leuke spelmoment direct stopte. Wat hier vooral goed werkte, was dat iedereen in huis precies dezelfde aanpak volgde – hierdoor kreeg G een duidelijke, consistente boodschap. Deze ervaring leerde ons dat geduld en volhouden echt werkt, zelfs bij een enthousiaste jonge hond.
Soms lijkt het alsof je puppy het bijten niet afleert, ondanks al je inspanningen. Er kunnen verschillende redenen zijn waarom je puppy blijft bijten.
Een veel voorkomende reden is tandenwisseling. Tussen de 3 en 7 maanden wisselen puppies hun melktandjes voor blijvende tanden, wat pijn kan doen. In deze periode hebben ze extra behoefte om te bijten en te kauwen. Gekoelde bijtringen of vochtige, bevroren doeken kunnen verlichting geven.
Als het bijtgedrag erg hardnekkig is of als je puppy agressief lijkt tijdens het bijten (grommen, stijve houding), is het verstandig om hulp inte schakelen. Een hondentrainer of gedragstherapeut kan je situatie bekijken en een trainingsplan maken dat speciaal voor jouw puppy werkt.
Naast het afleren van bijten is het belangrijk om je puppy te leren hoe hij op een rustige, vriendelijke manier kan spelen. Dit is vooral belangrijk als je kinderen hebt of regelmatig bezoek ontvangt. Een puppy die leert om zachtjes te spelen, wordt een hond waarmee veilig gespeeld kan worden.
Begin met rustige spelletjes zoals zachtjes aaien of rustig trekken aan een speeltje. Beloon je puppy uitgebreid als hij kalm blijft tijdens het spel. Stop altijd voordat je puppy te opgewonden raakt, want opwinding leidt vaak tot bijten. Je kunt leren herkennen wanneer je puppy te opgewonden raakt - hij gaat misschien sneller ademen, krijgt grotere pupillen of begint te springen.
Bouw geleidelijk op naar iets wildere spelletjes, maar houd de sessies kort en stop voordat je puppy te wild wordt. Leer je puppy ook een “pauze” of “kalm” commando dat je kunt gebruiken als het spel te intensief wordt. Met de tijd zal je puppy leren om zijn opwinding te controleren en op een leuke manier te spelen zonder te bijten.
Het afleren van bijten bij je puppy vraagt tijd, geduld en consequentie, maar is absoluut de moeite waard. Door de zes tips uit dit artikel te volgen, help je je puppy om een goede, vriendelijke volwassen hond te worden die weet hoe hij zachtjes met mensen moet omgaan.
Onthoud dat bijten een natuurlijk gedrag is voor puppy’s en dat het afleren ervan stap voor stap gaat. Vier de kleine successen en wees niet te streng voor jezelf of je puppy als er eens een terugval is. Consequent zijn is belangrijker dan perfect zijn - als iedereen in huis op dezelfde manier reageert, zal je puppy sneller leren wat wel en niet mag.
Met liefde, geduld en de juiste training zal het bijtgedrag steeds minder worden en uiteindelijk verdwijnen. Vergeet niet dat deze lastige puppyfase maar kort duurt in het lange leven dat je met je hond zult delen. De tijd die je nu steekt in het afleren van bijten, betaalt zich dubbel en dwars terug in de toekomst.
